80

«Жывы чалавек». Споўнілася 110 гадоў з дня нараджэння Аркадзя Куляшова

"Аргументы и факты" в Беларуси № 8. Покупатель найдется! 20/02/2024

«АiФ» сустрэўся з пляменнікам народнага паэта Віталём Маслоўскім. І пагаварыў з ім пра жыццё яго знакамітага сваяка.

Рэліквія

- Мая мацi Надзея Аляксандраўна  родная сястра Аркадзя Куляшова. І яна падарыла мне самы каштоўны падарунак  рэліквію, якая нагадвае мне не толькі пра яе, але і пра майго дзядзьку. І кажу я пра кнігу 1943 года выпуску. Пра паэму «Сцяг брыгады».

Калі кніга выйшла ў Маскве, на рускую мову яе пераклаў Міхаіл Ісакоўскі. І гэтую кнігу чыталі салдаты. Югаслаўскі пісьменнік Радаван Зогавіч пасля скажа: «Дзесьці ў канцы 43-года ў Чарнагорыі, дзе мы вялі цяжкія баі, савецкі самалёт даставіў патрэбныя нам баявыя прыпасы і медыкаменты. І разам з iмi прыехалi некалькі новых кніг пра вайну. У іх ліку паэма «Сцяг брыгады» на рускай мове. Паэма ашаламіла мяне. Я чытаў і перачытваў яе шмат разоў. Гэта была паэзія, якая… надавала нам духоўныя сілы…»

Алеся

У вёсцы яго ласкава называлі Кадзiк. Бо імя Аркадзь гучала занадта афіцыйна для дзяцей. Аднак Куляшоў, нягледзячы на ўзрост, быў вельмі таленавітым. Яго называлі вундэркіндам.

Першы верш на беларускай мове Аркадзь надрукаваў у 1926 годзе ў газеце «Клімавіцкі працоўны дзень». А ў 1928 годзе, калi яму было 14 гадоў, у часопісе «Полымя» з'явіўся верш «Бывай...». З гэтых радкоў пасля на ўвесь Саюз будзе гучаць песня «Алеся».

Прататып галоўнай гераіні  дзяўчынка Алеся Карыткіна. Юны паэт і Алеся пазнаёміліся, калі ў 1925 годзе бацька Алесі прыехаў па нейкіх справах да бацькі Аркадзя, узяўшы з сабой дачку. Той было 13, Аркадзю – 11. І гэта першае каханне было ўшанавана паэзіяй.

Аднак каханне так і засталося ў юнацтве. Алеся з'ехала вучыцца ў Ленінград. Пазней у яе і ў Куляшова з'явяцца свае сем'і, дзеці, унукі… Аднак Алеся падтрымлівала сяброўскую перапіску з Аркадзем.

Сям'я

У пачатку 1930-х паэт пазнаёміўся з аднагодкай і будучай жонкай Аксанай Фёдараўнай. У 1934 годзе Аркадзь і Аксана пажаніліся. У іх нарадзіліся дачка Валянціна, якая напісала пра бацьку кнігу «Лясному рэху праўду раскажу...», сыны Аляксандр і Уладзімір.

Дачка займалася літаратурнай працай. А вось сыны сталі матэматыкамі. І гэта вельмі цікавы факт, бо сам Аркадзь Куляшоў у школе бліскуча выяўляў сябе ў гэтай навуцы. А калі яго педагог даведаўся, што Аркадзь звязаў сваё жыццё з літаратурай, то ледзь за галаву не схапіўся: «Як дрэнна! Матэматыка страціла такога вучонага!»

Любіў прыроду

Якім я памятаю свайго дзядзьку? Жывым чалавекам! Ён быў вельмі сур'ёзным, толькi калі засяроджваўся на сваёй працы, на творчасці.

А так гэта быў чалавек адкрыты і вясёлы. Памятаю такую частку нашай з ім біяграфіі. Здаваў я ўступныя экзамены ў педагагічны ўніверсітэт. І адзін з этапаў  сачыненне. Мне выпала тэма пра Аркадзя Куляшова. Пасля экзамену Аркадзь Аляксандравiч спытаў, як усё прайшло. І я працягваю яму экзаменацыйны ліст з тройкай. Як жа Аркадзь Аляксандравiч пачаў руйнавацца! «Ну няўжо ты не мог па маёй паэме напісаць сачыненне?»  дзівіўся ён. Пасля паэт часта па-добраму ўспамінаў той выпадак.

Ён любіў прыроду. Любіў лавіць ракаў. А яшчэ ён усю сваю творчасць прапускаў праз сваё сэрца. Напрыклад, верш «Спакойнага шчасця не зычу нікому...». Ён спецыяльна паехаў у лес. Сядзеў і слухаў, як будзе кукаваць зязюля, каб нарадзіліся гэтыя радкі: «Жаданні, што прагныя крылы згарнулі. Зязюля без лесу і лес без зязюлі?»

Оставить комментарий (0)

Также вам может быть интересно